HOME

Księga Przyjaciół

poczta redakcyjna Wojciech Śmieja „Centon”
Nie oszukujmy się, Mariusz Wilk jest dziś pisarzem bez czytelników i bez wydawców. Chyba już sam odrzucił rolę pisarza. Mówi o tym wyraźnie, cytując Nicolása Gómeza Dávilę, że „bliski jest mu skryba. Bliższy niż pisarz, literat czy twórca”. Skryba zaś u Gómeza Dávili komponuje „reakcyjny centon”. Mało kto dziś wie, czym był centon, a to rodzaj antologii, kompilacji złożonej w całości z innych fragmentów, które skryba komponuje w całość. I tak, Mariusz w swoim dyptyku staje się coraz bardziej takim skrybą, kompilatorem.
Więcej
Agnieszka Kania Huba
Nigdy nie wiem czy Maria mnie jeszcze pamięta, dlatego zaczynam rozmowę jakbyśmy się nie znały. Przedstawiam się i opowiadam czym się zajmuję. Wyobraźmy sobie, że jakaś obca kobieta zagląda nam do ust. Miałam szczęście. Długo żyłam w strzępach. Aż zniknęłam. Nie należy pytać… Usłyszałam na wykładzie o chorych na niepamięć. Pytania rodzą lęk, wstyd, zagubienie. Opowiadam więc o wiosce w lesie i o grzybach, które obrastają drzewa.
Więcej
Wojciech Kass List do niepoznanego poety (XI)
"O jesionach" Adam Ważyk rozpoczyna słowami: „Wiersz zaczyna się od ciemnych jesionów, a potem nie ma w nim nic pewnego”. [...] Ważykowy wers jest kwintesencją tego, od czego zaczyna los, w tym los poetyckiego wyrazu. Stawiając prolog wiersza, nigdy nie wiesz, co wydarzy się dalej, jakim i którym duktem wersu lub strofy będziesz podążał. A skąd miałbyś wiedzieć? Czy znasz, co przyniesie następny dzień, kolejna noc, co wydarzy się w twoim życiu za tydzień, dwa? Otóż nie! Znasz jedynie swój własny scenariusz, a ten jest ułomny jak teoretyczny wers, którymi jak piachem sypie artystyczna biedota.
Więcej
Aleksander Fiut Głosy niedosłyszane
Patrząc na karuzelę pod murami płonącego getta, Miłosz ze szczególną ostrością uzmysłowił sobie i innym nie tylko podstawowy dla wszystkich piszących w okresie okupacji problem: jak wysłowić, co niewyrażalne, jak opisać to, co całkowicie wymyka się wypracowanym przez literacką tradycję środkom wyrazu. Ale skonstatował również niewystarczalność własnej praktyki pisarskiej. Zawiódł go bowiem z powodzeniem stosowany zabieg uniwersalizacji szczegółowo opisanego konkretu.
Więcej
Jakub Dolatowski Wiśnia z siedmiogrodzkich notatek
Zauważyłem je w Alba Iulia, chyba przed magistratem, a potem i w Sighişoarze: na sztywnych nogach, z wielkimi, kulistymi głowami, uwolnione już od stu lat od służby, od obowiązków i urzędowego sznytu. Zapamiętałem ich sylwetki, ciemne kule, nie do końca wyraźne dla oka, bo to było wcześnie, z samego rana; stały wzdłuż wyłożonego połyskliwymi od rosy granitowymi płytami chodnika – jak niegdyś w miastach i miasteczkach całej monarchii.
Więcej
Katarzyna Kuczyńska-Koschany Pod tlenem – 55 sonetów (XIX)
To świetny wiersz w oryginale – Rilke oddaje temperaturę zderzenia człowieka progu nowoczesności (sam, żyjąc w latach 1875-1926, przeżył jedną połowę swego życia w XIX stuleciu, a drugą – w XX) z inkarnacją par excellence tejże nowoczesności: wersy się skracają, groza tego, co nowe i nowoczesne, wisi w powietrzu, dlatego – jak sądzę – w pierwszych dwu wersach poeta, bliższy Orfeuszowi niż maszynie, chroni się w apostrofie do Boga.
Więcej
Beata Bolesławska-Lewandowska Przyjaciel
Pośród licznych znajomości utrzymywanych przez Zygmunta Mycielskiego z Polakami mieszkającymi na emigracji wyróżniają się dwie przyjaźnie: z Andrzejem Panufnikiem i Józefem Czapskim. Obaj odegrali w życiu Mycielskiego ważną rolę – towarzyszyli mu przez wiele lat, wymieniali z nim myśli i wspierali zarówno w sprawach życiowych, jak i w twórczości. [...] Kiedy Andrzej Panufnik we wrześniu 1990 roku odwiedził wolną w końcu Polskę, Mycielski od trzech lat nie żył. Spacerując wówczas po Warszawie, Panufnik niewątpliwie wiele o nim myślał. Być może również o tym, że wrócił do Polski, tak jak chciał tego Zygmunt Mycielski: „jako artystyczny triumfator, ale nie jako przegrany tam”.
Więcej
Jarosław Ławski Mazurska epopeja Krzysztofa A. Worobca
Gest ocalenia śladów „zagubionych” wiosek – takich jak Szast czy Wądołek – ma w sobie coś tchnącego nadzieją, nawet epickiego i epopeicznego. Jeśli projekt kulturowy Sadyba, kadzidłowski skansen i Oberża są dziełem życia Danuty i Krzysztofa Worobców, to książka Krzysztofa Worobca, zielogórzanina, o Zagubionych wioskach Puszczy Piskiej jest dziełem o nieprzemijającej kulturowej wartości. Mówi ono też o tym, że trwanie jest silniejsze niż znikanie, ocalanie niż niszczenie i zapominanie. Tę siłę istnienia dokumentuje tu, w kątku nowoczesnego świata, w Puszczy Piskiej. W jednym jedynym ich własnym miejscu, jakie im zostało powierzone, by spełnić życie i przeżyć: im, to znaczy Prusom, Niemcom, Mazurom, Polakom, Żydom, filiponom, Litwinom; nam również. Jak wielu ich-nas jeszcze tu nastanie, pokaże historia, przyszłość idąca zewsząd.
Więcej
Jan Zieliński Spod powieki (A)
Berno wita wjeżdżającego do miasta koleją większą ilością graffiti, wśród których czasem przewijają się słowa ukraińskie. Jako porządny obywatel kantonu berneńskiego pierwsza rzecz wrzucam do skrzynki swoje zdanie w planowanym na 22 września głosowaniu w sprawie „konkordatu o przejściu gminy Moutier do kantonu Jury”. […] Słowo konkordat jest tu rozumiane po szwajcarsku, nie jako umowa państwa z kościołem, tylko jako porozumienie między dwoma lub większą liczbą kantonów, która nie może być potem jednostronnie zmieniona. Obecny konkordat dotyczy tzw. kwestii jurajskiej (Jurafrage), która trwa od końca lat siedemdziesiątych i prowadziła nawet do aktów terroru. […] W hotelu dotąd miałem okna na lewą stronę, tym razem na prawą, na postindustrialny pejzaż z dwiema wielkimi cysternami na olej, z autostradą w głębi i kawałkiem nieba, odbijającym się w kałuży. Cysterny nie są już używane, stoją puste, ale ich demontaż kosztowałby miliony. Służą twórcom sztuki ulicznej, czasem przychodzą tu też uczniowie szkoły plastycznej ze swoimi szkicownikami.
Więcej
Maciej Miłkowski Cynizm przymiotników
Istotny wkład Hemingwaya w teorię pisania opowiadań sprowadza się do trzech anegdot, z których dwie są zaledwie celnym bon motem. Za każdą z tych trzech anegdot kryje się jednak rozbudowany program artystyczny, któremu nie trzeba być wcale bezwzględnie wiernym: sam Hemingway nie zawsze się tych własnych wskazań trzymał. Nie ma przy tym żadnego znaczenia, że niektóre z tych trzech przypowieści – a może i wszystkie – są prawdopodobnie apokryficzne. [...] Pierwszy filar hemingwayowskiej szkoły pisania to słynne słowa, że dobre opowiadanie jest jak wierzchołek góry lodowej, czyli że to, co widać – to, co fizycznie znajduje się w tekście – to zaledwie drobny ułamek całej historii, która w sposób domyślny, niewidoczny, ale jednak możliwy do odnalezienia gdzieś, choćby tylko w umyśle pisarza, istnieje. Drugi filar, wyraźnie spokrewniony z pierwszym, to anegdota o tym, jak Hemingway założył się z kimś, że potrafi z pomocą sześciu słów napisać opowiadanie [...]. Trzeci filar – uzupełniający poprzednie dwa i jako jedyny stanowiący konkretną wskazówkę stylistyczną, a nie tylko konstrukcyjną czy ideową – to rada, jakiej miał udzielić Hemingway jakiemuś młodemu adeptowi sztuki pisarskiej: „Usuń przymiotniki”.
Więcej
Warto również przeczytać...
Pisane szyfrem
Herling-Grudziński w warszawskim Muzeum Literatury
Katorga Flauberta i harfa George Sand
Szyna
Anatomia sukcesu
Towarzyski pustelnik
W pobliżu źródła
Pamiętniki Mycielskiego
„Niemy prorok” Josepha Rotha
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego
„Księga Przyjaciół” jest czasopismem internetowym. Publikujemy w nim wiersze, szkice, wspomnienia, recenzje książek. Co tydzień „Księga” wzbogaca się o kolejne cztery wpisy zaprzyjaźnionych z nami autorów, którzy zechcieli podzielić się swoimi wrażeniami.

To, co zazwyczaj nazywamy przyjaźnią i przyjaciółmi, to są jeno znajomości i zażyłości zawiązane dla jakiejś okazji lub dogodności. W przyjaźni, o której mówię, zlewają się one i stapiają jedna z drugą w aliażu tak doskonałym, że zacierają i gubią bez śladu szew, który je połączył […]. „Bo to był on; bo to byłem ja”.
Michel de Montaigne

Najczęściej czytane
Jeleński: album rodzinne
„Złote gwoździe” Bohdana Paczowskiego
Los Grassmanna
Kim była Scarlett Panufnik?
Z zapisków pianisty (I)
Tajemnica nestorki
Towarzyski pustelnik
Moje Zakopane
Autorzy
Cenimy państwa prywatność
Ustawienia ciastek
Do poprawnego działania naszej strony niezbędne są niektóre pliki cookies. Zachęcamy również do wyrażenia zgody na użycie plików cookie narzędzi analitycznych. Więcej informacji znajdą państwo w polityce prywatności.
Dostosuj Tylko wymagane Akceptuj wszystko
Ustawienia ciastek
Dostosuj zgody
„Niezbędne” pliki cookie są wymagane dla działania strony. Zgoda na pozostałe kategorie, pomoże nam ulepszać działanie serwisu. Firmy trzecie, np.: Google, również zapisują pliki cookie. Więcej informacji: użycie danych oraz prywatność. Pliki cookie Google dla zalogowanych użytkowników.
Niezbędne pliki cookies są konieczne do prawidłowego działania witryny.
Nazwa:
lets-make-cookies_consent
Domena:
/wydawnictwoproby.pl
Czas trwania:
rok
Opis:
Przechowuje dane dotyczące zgody użytkownika.
Nazwa:
lets-make-cookies_categories
Domena:
/wydawnictwoproby.pl
Czas trwania:
rok
Opis:
Przechowuje dane dotyczące zgody użytkownika.
Nazwa:
_GRECAPTCHA
Domena:
.google.com
Czas trwania:
6 miesięcy
Opis:
Służy do ochrony przed spamem.
Przechowują dane narzędzi analitycznych, np.: Google Analytics.
Nazwa:
_ga[_customname]
Domena:
/wydawnictwoproby.pl
Czas trwania:
rok
Opis:
Rejestruje nowy identyfikator, który służy do generowania danych statystycznych dotyczących odwiedzin na stronie internetowej
Nazwa:
_gat[_customname]
Domena:
/wydawnictwoproby.pl
Czas trwania:
dzień
Opis:
Plik używany jest do kontrolowania liczby żądań przeglądarki użytkownika do serwera.
Nazwa:
_gid
Domena:
/wydawnictwoproby.pl
Czas trwania:
dzień
Opis:
Rejestruje identyfikator, który służy do generowania danych statystycznych dotyczących odwiedzin na stronie internetowej.
Przechowują dane związane z działaniem reklam.
Nazwa:
_fbp
Domena:
/wydawnictwoproby.pl
Czas trwania:
3 miesiące
Opis:
Służy do zapisywania i śledzenia danych o wizytach użytkownika.
Nazwa:
fr
Domena:
/wydawnictwoproby.pl
Czas trwania:
3 miesiące
Opis:
Służy do dostarczania użytkownikom dostosowanych reklam oraz retargetingu.
Nazwa:
IDE
Domena:
/wydawnictwoproby.pl
Czas trwania:
13 miesięcy (EOG)
Opis:
Służy do dostarczania użytkownikom dostosowanych reklam oraz retargetingu.
Nazwa:
_gcl_au
Domena:
/wydawnictwoproby.pl
Czas trwania:
90 dni
Opis:
Plik służy do przechowywania danych o interakcjach i śledzenia konwersji.
Nazwa:
NID
Domena:
.google.com
Czas trwania:
6 miesięcy
Opis:
Służy do dostarczania reklam, retargetowania i przechowywania preferencji użytkownika.
Nazwa:
RUL
Domena:
.google.com
Czas trwania:
12 miesięcy
Opis:
Służy do weryfikacji poprawności wyświetlania reklam w witrynie.
Umożliwia wysyłanie do Google danych użytkownika związanych z reklamami.

Brak plików cookies.

Umożliwia wyświetlanie reklam spersonalizowanych.

Brak plików cookies.

Zapisz ustawienia Akceptuj wszystko
Ustawienia ciastek