Księga Przyjaciół

Janusz Degler Szara eminencja. Wspomnienie o Jerzym Timoszewiczu

Korzystaliśmy z jego niebywałej erudycji, wskazówek, porad i opinii. Przeważnie są to długi wdzięczności trudne do spłacenia. Dobrze byłoby kiedyś sporządzić spis książek, których autorzy dziękują Jerzemu Timoszewiczowi za pomoc. Na pewno byłby to długi wykaz. On zaś skromnie, nieraz z dozą ironii, określał swoją rolę i zasługi jako „szarej eminencji” , bardziej istotną niż cały dorobek edytorski.

Więcej

Jan Zieliński Rak Europy

PIW opublikował świetną książkę węgierskiego autora Frigyesa Karinthyego "Podróż wokół mojej czaszki". Rzecz, napisana w roku 1936, jest osnuta wokół traumatycznego doznania, jakim była dla autora diagnoza guza mózgu – na co nakłada się metafora faszyzmu jako raka, zżerającego Europę lat trzydziestych. Dla mnie "Podróż…" Karinthyego jest też modelowym przypadkiem częstej po roku 1910 choroby, którą na własny użytek oznaczam paramedycznym mianem "maltosis". Polega ona na silnym przejęciem się lekturą wydanej w owym roku powieści Rilkego o Maltem.

Więcej

Beata Bolesławska-Lewandowska Sorrowful Songs

W muzyce kompozytora, jak i w słowach poetki dominuje prostota wypowiedzi. Obojgu twórcom nie potrzeba kunsztownych konstrukcji stylistycznych, by wyrazić, to, co w ich utworach najważniejsze – a istotą obu dzieł pozostaje utrata ukochanej osoby. I choć zarówno w symfonii Góreckiego, jak i w poemacie Heissler każdą z części można określić mianem żałobnej lamentacji, nie mają one nic wspólnego z bezdenną rozpaczą czy gniewem wobec losu. Są prostym i żarliwym wyrazem żalu, wspomnieniem miłości oraz wyrazem tęsknoty i nadziei na złączenie w innym, pozaziemskim wymiarze. Dlatego w tytule symfonii Góreckiego nie są to pieśni żałobne – ale właśnie żałosne.

Więcej

Andrzej Stanisław Kowalczyk O „Rubieżach” Dawida Szkoły

Młodszy ode mnie Dawid Szkoła nazywa siebie Galicjaninem, podkreślając odrębność regionalną. Jest mi to sympatyczne, bo każde państwo jest molochem nastawionym na ogłupianie i eksploatację obywateli, którymi funkcjonariusze państwa gardzą. Scentralizowane państwo jest nieudolne, kosztowne, korupcjogenne. Chciałbym, żeby Polska stała się federacją wolnych kantonów jak Szwajcaria. Ale wróćmy do "Rubieży", bo jest to książka wielowątkowa i pobudzająca do myślenia.

Więcej

Janusz Degler Witkacego portret wielokrotny

Witkacy jest przed żoną całkowicie szczery [...]. Takich listów nie zna polska literatura. [...] Wyłania się z nich zupełnie inny obraz Witkacego od tego, który nadal istnieje w potocznej świadomości, uformowanej przez czarną legendę: narkomana, alkoholika, erotomana i dziwaka. Jest to obraz człowieka niezwykle pracowitego, doskonale zorganizowanego, który potrafi dzielić czas na twórczość, pracę portrecisty, obfitą korespondencję z wieloma osobami, lektury filozoficzne (z upodobaniem czyta także trzeciorzędne powieścidła), regularne wycieczki w Tatry i życie towarzyskie. Poznajemy człowieka walczącego ze swoimi słabościami i nałogami, borykającego się z kłopotami materialnymi i swoją psychiką. I jednocześnie człowieka samotnego, mimo licznego grona przyjaciół i znajomych, bo zdającego sobie sprawę, że ani jego twórczość, ani katastroficzne proroctwa na temat przyszłych losów ludzkości nie znalazły zrozumienia i akceptacji.

Więcej

Wojciech Kass List do niepoznanego poety (IV)

Nie chodzi o to, abyś zaczął odwirowywać swoje wiersze z przymiotników i zaimków, gdyż one są częścią organizmu języka, a tym samym życia. Rzecz w tym, abyś umiał korzystać z nich z umiarem tak, aby nigdy nie stały się zawalidrogą pędu tych cząsteczek językowych, które posiadają siłę oznaczoności. I obyś – to najważniejsze – umiał je na powrót uświetnić, a nie pogrążać aż do wycieńczenia w korowodzie banału. Nie wiem, czy tego da się nauczyć, czy to się po prostu ma. Wiem za to, że rezygnacja z pomocy zaimka jest trudniejsza niż podpieranie się nim i to, że prawdziwy poeta wyżej stawia trud niż okoliczności, które niosą ułatwienia oraz to, że strzała wersu nie obciążona zaimkiem jest szybsza i uderza skuteczniej.

Więcej

Maciej Miłkowski Oczy szeroko rozwarte

Nie potrafię docenić filmu "Biedne istoty" Yorgosa Lanthimosa tak, jak być może na to zasługuje. Film jest dobry, a miejscami bardzo dobry, ale ja i tak uparcie szukam za filmem książki, którą oczywiście znajduję nie w pełni. Światowe triumfy filmu – zasłużone choćby ze względu na aktorstwo Emmy Stone – są zapewne ułatwione tym, że wybitna powieść Alasdaira Graya, na podstawie której film powstał, pozostaje umiarkowanie znana. Zdecydowana większość widzów ogląda więc ten film jako dzieło oryginalne, podchodzi do niego bez uprzedzeń, na które skazany jest wielbiciel pisarstwa Graya. Tak samo zresztą rzecz się ma z krytykami – w recenzjach filmu nazwisko Graya z reguły w ogóle się nie pojawia.

Więcej

Jakub Dolatowski Nietota i krzew dobrego imienia

Czarodziejska nazwa „nietota” służyła nie jednej, a wielu roślinom, była nie tylko dziwna i intrygująca, ale i niejednoznaczna. Przede wszystkim mówiono i pisano tak o zabójczo trującym jałowcu [...], który potrafi wywołać krwotok wewnętrzny [...]. Nazywano tak też inne tajemnicze ziele, widłak wroniec, który rośnie przede wszystkim w górach. [...] „Nietota” zarazem czymś jest i tym czymś – nie jest, potrafi być sobą i nie sobą, uchyla się od tożsamości, chce się pokazać, ale zza zasłony.

Więcej

Elżbieta Lempp Galeria jednej fotografii (41)

Nie tylko topografie miast, także wydarzenia historyczne mogę odtwarzać dzięki negatywom. Na tym, z 27 stycznia 1995, poza kobietą z wózkiem, mam też klatkę ze znakiem "zakaz zatrzymywania się" i tabliczką "OBOWIĄZUJE w dn. 26-28.01.95". Wizytę na Kazimierzu złożył, wtedy, ówczesny premier Izraela - Szymon Peres.

Więcej

Robert Papieski Chleb Iwaszkiewicza

W latach komunizmu dla Ukraińców ważne były twórczość i postawa Iwaszkiewicza, który wobec Ukrainy uprawiał własną politykę kulturalną, ponad głową Wielkiego Brata, jakby zakładał na przekór rzeczywistości, że Ukraina jest suwerennym europejskim krajem, a nie republiką sowiecką. Wyraźnie to widać w jego listach do ukraińskiego pisarza, tłumacza i przewodniczącego Związku Pisarzy Ukrainy – Mykoły Bażana.

Więcej

To, co zazwyczaj nazywamy przyjaźnią i przyjaciółmi, to są jeno znajomości i zażyłości zawiązane dla jakiejś okazji lub dogodności. W przyjaźni, o której mówię, zlewają się one i stapiają jedna z drugą w aliażu tak doskonałym, że zacierają i gubią bez śladu szew, który je połączył […]. „Bo to był on; bo to byłem ja”.
Michel de Montaigne

Najczęściej czytane

Jeleński: album rodzinne

„Złote gwoździe” Bohdana Paczowskiego

Los Grassmanna

Kim była Scarlett Panufnik?

Z zapisków pianisty (I)

Towarzyski pustelnik

Tajemnica nestorki

Moje Zakopane

Pięć gwiazdek

Dobrze nastrojony fortepian

100 lat Kota Jeleńskiego

Autorzy

Poczta redakcyjna

Anna Arno

Świadectwa

Piotr Anderszewski

Andrzej Bart

Paweł Bem

Ewa Bieńkowska

Beata Bolesławska-Lewandowska

Stefan Chwin

Dariusz Czaja

Józef Czapski

Krzysztof Czyżewski

Janusz Degler

Jakub Dolatowski

Patrick Leigh Fermor

Aleksander Fiut

Andrzej Franaszek

Renata Gorczyńska

Ewa Górniak Morgan

Irena Grudzińska-Gross

Jacek Hajduk

Paweł Hertz

Eva Hoffman

Hugo von Hofmannsthal

Jerzy Illg

Paweł Kądziela

Agnieszka Kania

Ireneusz Kania

Wojciech Karpiński

Stanisław Kasprzysiak

Wojciech Kass

Jan Maria Kłoczowski

Piotr Kłoczowski

Paweł Kłoczowski

Andrzej Stanisław Kowalczyk

Dorota Kozińska

Katarzyna Kuczyńska-Koschany

Elżbieta Lempp

Jarosław Ławski

Małgorzata Łukasiewicz

Janusz Majcherek

Wojciech Majcherek

Maciej Miłkowski

Piotr Mitzner

Robert Morgan

Paweł Muratow

Zygmunt Mycielski

Mikołaj Nowak-Rogoziński

Joanna Olczak-Ronikier

Marek Pacukiewicz

Agnieszka Papieska

Robert Papieski

Przemysław Pawlak

Anna Piwkowska

Ewa Pobłocka

poczta redakcyjna

Marek Radziwon

Joanna Rolińska

Alicja Rosé

Marcin Sabiniewicz

Annemarie Schwarzenbach

ks. Jan Sochoń

Jerzy Stempowski

Marian Sworzeń

Adam Szczuciński

Dawid Szkoła

Michał Szymański

Teresa Tomsia

Bogdan Tosza

Joanna Ugniewska

Artur Urban

Henryk Urbanek

Miłosz Waligórski

Krzysztof A. Worobiec

Teresa Worowska

Marta Wyka

Adam Zagajewski

Marek Zagańczyk

Jan Zieliński

„Niezbędne” pliki cookie są wymagane dla działania strony. Zgoda na pozostałe kategorie, pomoże nam ulepszać działanie serwisu. Firmy trzecie, np.: Google, również zapisują pliki cookie. Więcej informacji: użycie danych oraz prywatność. Pliki cookie Google dla zalogowanych użytkowników.

Niezbędne pliki cookies są konieczne do prawidłowego działania witryny.

Nazwa:

lets-make-cookies_consent

Domena:

/wydawnictwoproby.pl

Czas trwania:

rok

Opis:

Przechowuje dane dotyczące zgody użytkownika.

Nazwa:

lets-make-cookies_categories

Domena:

/wydawnictwoproby.pl

Czas trwania:

rok

Opis:

Przechowuje dane dotyczące zgody użytkownika.

Nazwa:

_GRECAPTCHA

Domena:

.google.com

Czas trwania:

6 miesięcy

Opis:

Służy do ochrony przed spamem.

Przechowują dane narzędzi analitycznych, np.: Google Analytics.

Nazwa:

_ga[_customname]

Domena:

/wydawnictwoproby.pl

Czas trwania:

rok

Opis:

Rejestruje nowy identyfikator, który służy do generowania danych statystycznych dotyczących odwiedzin na stronie internetowej

Nazwa:

_gat[_customname]

Domena:

/wydawnictwoproby.pl

Czas trwania:

dzień

Opis:

Plik używany jest do kontrolowania liczby żądań przeglądarki użytkownika do serwera.

Nazwa:

_gid

Domena:

/wydawnictwoproby.pl

Czas trwania:

dzień

Opis:

Rejestruje identyfikator, który służy do generowania danych statystycznych dotyczących odwiedzin na stronie internetowej.

Przechowują dane związane z działaniem reklam.

Nazwa:

_fbp

Domena:

/wydawnictwoproby.pl

Czas trwania:

3 miesiące

Opis:

Służy do zapisywania i śledzenia danych o wizytach użytkownika.

Nazwa:

Domena:

/wydawnictwoproby.pl

Czas trwania:

3 miesiące

Opis:

Służy do dostarczania użytkownikom dostosowanych reklam oraz retargetingu.

Nazwa:

IDE

Domena:

/wydawnictwoproby.pl

Czas trwania:

13 miesięcy (EOG)

Opis:

Służy do dostarczania użytkownikom dostosowanych reklam oraz retargetingu.

Nazwa:

_gcl_au

Domena:

/wydawnictwoproby.pl

Czas trwania:

90 dni

Opis:

Plik służy do przechowywania danych o interakcjach i śledzenia konwersji.

Nazwa:

NID

Domena:

.google.com

Czas trwania:

6 miesięcy

Opis:

Służy do dostarczania reklam, retargetowania i przechowywania preferencji użytkownika.

Nazwa:

RUL

Domena:

.google.com

Czas trwania:

12 miesięcy

Opis:

Służy do weryfikacji poprawności wyświetlania reklam w witrynie.

Umożliwia wysyłanie do Google danych użytkownika związanych z reklamami.

Brak plików cookies.

Umożliwia wyświetlanie reklam spersonalizowanych.

Brak plików cookies.

Brak zgody.

Zapisz ustawienia Akceptuj wszystko